‘Het geheim van de smid is de egelband ontbladeraar’

Greenity, 1 februari 2018: Deze tijd van het jaar pioenen? Ja, in Nederland is het winter, maar aan de andere kant van de wereld is het pioenentijd. Willem Boon en Bert-Jan Hoff zijn net terug van het zuidelijk halfrond waar zij de pioenen oogst hebben begeleid. Na de oogst zijn ze met pioenen terug naar Nederland gekomen. Waarom blijven de pioenrozen niet in Nieuw-Zeeland? Boon: "Al de Kiwi's zien bloemen als een gelegenheidsproduct. En er wonen minder mensen, dus die markt is kleiner." In Nederland zetten we gelukkig graag een goedgevulde vaas op tafel. In deze tijd van het jaar niet zomaar een vaas, maar een met Nieuw-Zeelandse pioenrozen.

Met de hand het blad verwijderen bij pioenen kost veel tijd. Mechanisch is een oplossing, maar deze oplossing was niet op het gewenste niveau volgens Havatec uit Noordwijkerhout. Daarom kwam de machinebouwer met de egelband ontbladeraar voor in de Quality Buncher 2.0. Deze lijn gemaakt om tulpen te bossen, is met een egelband ontbladeraar geschikt voor pioenen en andere zomerbloemen.

Ontbladeren 2.0

Mark Fikkers van Havatec vertelt: "In 2016 is de eerste lijn met egelband ontbladeraar in de pioenen gebruikt. Dat was een succes. Vorig jaar hebben we er nog twaalf geïnstalleerd. Al meer dan dertig jaar werden bladeren verwijderd met borstels. Maar dan braken wel de stelen af, of was er schade aan de steel. Vooral in andere landen, waar na zo'n tien dagen pioenen worden verkocht, is dat een probleem. Dan kunnen er bruine strepen op de steel zitten. Nu er gewerkt wordt met rubberen banden die de bladeren van de steel afhalen, is er veel minder schade. Daarnaast is de aanvoerband in tweeën verdeeld. Zo kan de ontbladeraar aan alle kanten van de steel. Dat is ontbladeren 2.0."

Bij Boon Pioenrozen uit Bovenkarspel staat zo'n boslijn. Deze lijn bestaat uit twee bufferbanden, een lengteband, een afsnij-unit, een egelband ontbladeraar, een teller en een bosband. Deze hele lijn kost tussen de 70.000 en 95.000 euro. Maar hij is niet alleen te gebruiken voor pioenen. "Door de ontbladeraar is hij geschikt gemaakt voor pioenen, maar hij kan ook ingezet worden bij tulpen, lelies, Allium en vele andere bloemen. Indien nodig kan de ontbladeraar eruit gedraaid worden. Bij aankoop leveren we ook het ontbrekende stuk band wat dan op die plek geschoven kan worden. Ombouwen duurt een kwartier. Zo is hij bijna jaarrond te gebruiken."

Leren werken

Op service heeft Havatec volgens Fikkers flink ingezet. "Kopen is het makkelijkste. Het leren werken met de machine is moeilijk. We hebben in 2017 vier extra servicemonteurs opgeleid. Er rijden nu tien servicebussen rond."

Wie de machine goed kan instellen, kan tussen de 4.000 en 6.000 pioenen per uur verwerken. Dat is inclusief ruimte voor cultivarwissel. Elke cultivar heeft een net iets andere instelling nodig. Hoe kleiner het gewas, des te meer stelen. Dan is zelfs 7.000 stelen per uur mogelijk. Volgens Fikkers levert de machine naast een flinke capaciteit tevens een arbeidsbesparing van 35 tot 50 procent op. "Aan een traditionele bosband werken zo'n zes mensen. Deze lijn haalt dezelfde aantallen met drie tot vier mensen. Zo ben je minder afhankelijk van personeel en is de kwaliteit uniformer. Want een machine levert iedere dag dezelfde kwaliteit."

Stap voor stap

Om goed te kunnen zien hoe de Quality Buncher 2.0 van Havatec werkt, was Greenity aanwezig tijdens het bossen van de pioenen om het proces stap voor stap te filmen. Normaal blijft de deur voor de ontbladeraar dicht, maar voor deze gelegenheid was hij open. Het eindresultaat van de film staat op de website: www.greenity.nl

Bron: Greenity, 1 februari 2018 | Tekst: Lilian Braakman | Fotografie: René Faas